Este được áp dụng nhiều trong thực tiễn như một trong những este dùng là chất hóa dẻo, dược phẩm; một vài khác có mùi thơm hoa quả được sử dụng trong công nghiệp thực phẩm cùng mĩ phẩm,...
Bạn đang xem: Tính chất hóa học của este
Vậy Este là gì? Este tất cả những tính chất hoá học tập và tính chất vật lý nào? họ cùng mày mò qua bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn nhé các em.
I. Este là gì?
- Este là thành phầm thu được khi thay thế nhóm OH trong axit cacboxylic bằng nhóm OR.
- Este đơn giản và dễ dàng có công thức kết cấu như sau:
- Công thức tổng thể của một trong những loại este thường gặp:
+ Este no, solo chức, mạch hở: CnH2n+1COOCmH2m+1 hay CxH2xO2 (n ≥ 0; m ≥ 1; x ≥ 2).
+ Este đối chọi chức: CxHyO2 hoặc RCOOR’ (x ≥ 2; y ≥ 4; y chẵn; y ≤ 2x):
+ Este của axit solo chức cùng Ancol nhiều chức: (RCOO)xR’.
+ Este của axit nhiều chức với Ancol đối kháng chức: R(COOR’)x.
+ Este của axit nhiều chức và Ancol nhiều chức: Rt(COO)xyR’x.
* lưu ý: Số chức este là bội số chung bé dại nhất của số chức ancol và số chức axit.
II. Giải pháp đọc tên Este (danh pháp).
1. Cùng với ancol solo chức R’OH
Tên este = tên cội hidrocacbon R"+ tên nơi bắt đầu axit (đổi đuôi ic thành at )
Ví dụ: HCOOC2H5 : Etyl fomat;
CH3COOC2H5: Etyl axetat
CH2=CH-COO-CH3: Metyl acrylat
2. Với ancol đa chức
Tên este = thương hiệu ancol + tên gốc axit
Ví dụ: CH2OOC-CH3: etylenglycol điaxetat
III. Tính chất vật lý của Este
- Đa số ở trạng thái lỏng, đông đảo este có cân nặng phân tử rất lớn có thể ở tâm lý rắn (như mỡ động vật, sáp ong,...)
- ánh nắng mặt trời sôi thấp, dễ bay hơi vì không tạo liên kết hidro giữa những phân tử.
- khối lượng nhẹ hơn nước, không nhiều tan hoặc không tan vào nước do không tạo liên kết hidro giữa những phân tử với nước.
- Đa số những este có mùi thơm đặc thù như:
Isoamyl axetat: CH3COOCH2CH2(CH3)2 có mùi chuốiEtyl butirat: CH3CH2CH2COOC4H9 có mùi dứaGeranyl axetat: CH3COOC10H17 có mùi hoa hồng- Là dung môi tốt để hòa tan các chất hữu cơ.
IV. Tính chất hoá học của Este
1. Este phản nghịch ứng thủy phân
RCOOR’ + H2O ↔ RCOOH + R’OH
- phản bội ứng triển khai trong môi trường axit loãng cùng được đun nóng.
- mong muốn tăng hiệu suất của bội phản ứng thủy phân este nên dùng dư nước và thực hiện chất xúc tác axit, đun nóng tất cả hổn hợp phản ứng.
- giả dụ ancol hình thành không bền thì bội phản ứng xẩy ra theo một chiều.
2. Este phản ứng thủy phân trong môi trường kiềm (phản ứng xà chống hóa)
RCOOR’ + NaOH → RCOONa + R’OH
- mchất rắn sau bội phản ứng = mmuối + mkiềm dư.
- với este đối chọi chức: neste bội phản ứng = nNaOH bội phản ứng = nmuối = nancol.
3. Một số bội nghịch ứng riêng rẽ của Este
- Este của ancol ko bền khi thủy phân hoặc xà chống hóa ko thu được ancol:
RCOOCH=CH2 + H2O → RCOOH + CH3CHO
- Este của phenol phản bội ứng tạo thành hai muối và nước:
RCOOC6H5 + 2NaOH → RCOONa + C6H5ONa + H2O
- Este của axit fomic (HCOO)xR có công dụng tham gia bội nghịch ứng tráng gương.
(HCOO)xR + 2xAgNO3 + 3xNH3 + xH2O → (NH4CO3)xR + 2xAg + 2xNH4NO3
- trường hợp este tất cả gốc axit hoặc cội Ancol không no thì este này còn tham gia được bội nghịch ứng cộng, bội phản ứng trùng hợp và phản ứng lão hóa không trả toàn.
CH2=CH-COOCH3 + Br2 → CH2Br-CHBr-COOCH3
nCH2=C(CH3)COOCH3 → (-CH2-C(CH3)(COOCH3)-)n
(Poli(MetylMetacrylat) - Plexiglass - thủy tinh trong hữu cơ)
nCH3COOCH=CH2 → (-CH2-CH(OOCCH3)-)n
(poli(vinyl axetat) - PVA)
V. Giải pháp điều chế Este
1. Thực hiện phản ứng este hóa giữa ancol cùng axit
yR(COOH)x + xR’(OH)y
2. Tiến hành phản ứng cộng giữa axit cùng hiđrocacbon ko no
RCOOH + C2H2 → RCOOCH = CH2
3. Tiến hành phản ứng giữa muối mãng cầu của axit và dẫn xuất halogen
RCOONa + R’X → RCOOR’ + NaX (xt, t0)
4. Triển khai phản ứng giữa phenol cùng anhidrit axit
(RCO)2O + C6H5OH → RCOOC6H5 + RCOOH
VI. Ứng dụng của Este
* các este gồm ứng dụng thoáng rộng trong đời sống.
- làm cho dung môi như: butyl và amyl axetat được dùng làm pha sơn tổng hợp.
- Sản xuất nhiều chất đặc biệt quan trọng như: poli(metyl acrylat) cùng poli(metyl metacrylat) dùng làm thủy tinh trong hữu cơ; poli(vinyl axetat) cần sử dụng làm chất dẻo hoặc thủy chia thành poli(vinyl ancol) cần sử dụng làm keo dán.
- một trong những este của axit phtalic được dùng là hóa học hóa dẻo, dược phẩm,...
- một số este giữ mùi nặng thơm hoa quả được sử dụng trong công nghiệp thực phẩm cùng mĩ phẩm,...
Ví dụ: Isoamyl axetat: CH3COOCH2CH2(CH3)2: mùi hương chuối, dùng trong thực phẩm
Geranyl axetat: CH3COOC10H17: hương thơm hoa hồng, dùng trong mỹ phẩm,...
VII. Cách phân biệt este
- Este của axit fomic có công dụng tráng gương.
- các este của ancol ko bền bị thủy phân sản xuất anđehit có công dụng tráng gương.
- Este không no có phản ứng làm mất đi màu hỗn hợp Brom
- Este của glixerol hoặc chất mập khi thủy phân cho sản phẩm hòa chảy Cu(OH)2.
VIII. Bài tập về Este
Bài 2 trang 7 sgk hoá 12: Ứng với phương pháp C4H8O2 có từng nào este là đồng phân của nhau?
A.2 B.3 C.4 D.5
* giải mã bài 2 trang 7 sgk hoá 12:
Đáp án: C
+ những công thức este là đồng phân C4H8O2:
HCOOCH2-CH2-CH3: n-propyl fomiat
HCOOCH(CH3)(CH3): isopropyl fomiat
CH3COOCH2-CH3: Etyl axetat
CH3-CH2COOCH3: Metyl propionat
Bài 3 trang 7 sgk hóa 12: Chất X có CTPT C4H8O2. Khi X công dụng với dung dịch NaOH sinh ra chất Y gồm công thức C2H3O2 Na. Công thức kết cấu của X là:
A. HCOOC3H7 B. C2H5COOCH3
C. CH3COOC2H5 D. HCOOC3H5
* giải mã bài 3 trang 7 sgk hóa 12:
Đáp án: C
+ Theo bài bác ra Y bao gồm CTPT C2H3O2Na ⇒ CTCT của Y là CH3COONa
Như vậy X là : CH3COOC2H5 (Etyl axetat)
Bài 4 trang 7 sgk hóa 12: Khi thủy phân este X có công thức phân tử C4H8O2 trong dung dịch NaOh thu được tất cả hổn hợp 2 chất hữu cơ Y, Z trong số đó Z gồm tỉ khối hơi so với H2 bằng 23. Thương hiệu của X là:
A. Etyl axetat B. Metyl axetat.
C. Metyl propionat D. Propyl fomat.
* giải thuật bài 4 trang 7 sgk hóa 12:
Đáp án: A
- bởi Z bao gồm tỉ khối hơi so với H2 nên suy ra Z có thể ở dạng hơi. Do đó, Z là rượu.
- Theo bài ra CTPT của este X có dạng CnH2nO2 nên X là este no 1-1 chức mạch hở. Bởi đó, Z là rượu no solo chức. Ta gọi CTPT của Z là CmH2m + 2O
Theo bài ra, ta có:
⇒ MZ = 14m + 18 = 46 ⇒ m = 2 ⇒ Z là C2H5OH (rượu etylic)
⇒ X là: CH3COOC2H5 (etyl axetat)
Bài 6 trang 7 sgk hóa 12: Đốt cháy trọn vẹn 7,4 gam este X đối chọi chức chiếm được 6,72 lít CO2 (đktc) và 5,4 gam nước.
a) xác minh công thức phân tử của X.
b) Đun 7,4 gam X trong hỗn hợp NaOH vừa đủ đến khi phản ứng trọn vẹn thu được 3,2 gam ancol Y và một lượng muối Z. Viết công thức kết cấu của X và tính cân nặng của Z.
* giải mã bài 6 trang 7 sgk hóa 12:
a) Ta có:
- Số mol CO2: nCO2= 6,72/22,4 = 0,3 (mol)
- Số mol nước là: nH2O = 5,4/18 = 0,3 (mol)
- bởi vì nCO2 = nH2O ⇒ X là este no đối kháng chức mạch hở. Gọi CTPT của este X là CnH2nO2
CnH2nO2 +
1 mol n mol
? mol 0,3 mol
- Theo PTPƯ: neste =0,3/n ⇒ Meste = 7,4/(0,3/n) = (74n)/3
⇔ 3(14n + 32) = 74n ⇒ n = 3
⇒ Công thức phân tử của este X là C3H6O2
b) Ta có: nx = m/M = 7,4/74 = 0,1 (mol).
- Ta gọi CTPT của X là RCOOR", PTPƯ:
RCOOR" + NaOH → RCOONa + R"OH
⇒ nR"OH = nX = 0,1.
Y là rượu R"OH, Z là muối hạt RCOONa
Vì este X là no solo chức nên Y cũng là rượu no đối kháng chức. Hotline CTPT của Y là CmH2m+2O
My = 3,2/0,1 = 32 ⇔ 14m + 18 = 32 ⇒ m = 1
⇒ Y là: CH3OH
Do đó este X là: CH3COOCH3 và muối Z là: CH3COONa.
nZ = 0,1 (mol) ⇒ mZ = 0,1.82 = 8,2 (g)
Công thức cấu tạo của X:
Bài 4 trang 18 sgk hóa 12: Làm bay hơi 7,4 gam một este A no, đơn chức thu được tiện thể tích hơi bằng thể tích của 3,2 gam khí oxi ngơi nghỉ cùng điều kiện nhiệt độ với áp suất.
a) Tìm cách làm phân tử của A.
b) tiến hành phản ứng xà phòng hóa 7,4 gam A với hỗn hợp NaOH để phản ứng trọn vẹn thu được sản phẩm có 6,8 gam muối. Tìm phương pháp cấu tạo, điện thoại tư vấn tên A.
* lời giải bài 4 trang 18 sgk hóa 12:
a) Theo bài ra, số mol O2: nO2 = m/M = 3,2/32 = 0,1 (mol)
Vì A và O2 có cùng thể tích và ở cùng điều kiện nhiệt độ cùng áp suất buộc phải nA = nO2 = 0,1 (mol)
⇒ MA = 7,4/0,1 = 74 g/mol.
Xem thêm: Giống Chó Nhỏ Thông Minh Được Nuôi Nhiều Nhất, Chó Nhỏ Thông Minh Dễ Thương Nhất Hành Tinh
Vì A là este no đối chọi chức nên gồm CTPT là CnH2nO2 (n ≥ 2)
Ta có: MCnH2nO2 = 12n + 2n + 32 = 74 ⇒ n = 3
⇒ CTPT của A là: C3H6O2
b) call CTPT của A là RCOOR" ta gồm PTPƯ xà chống hoá
RCOOR" + NaOH
Theo PTPƯ: nRCOONa = nA = 0,1 mol
⇒ M(RCOONa) = 6,8/0,1 = 68 g/mol
M(RCOONa ) = MR + 12+32+23 = MR + 67 = 68 → R = 1
⇒ R là H (hay muối bột là HCOONa)
⇒ CTCT của A là: HCOOC2H5 (etyl fomat).
Bài 6 trang 18 sgk hóa 12: Khi thủy phân trọn vẹn 8,8 gam một este đối chọi chức mạch hở X cùng với 100 ml hỗn hợp KOH 1M (vừa đủ) thu được 4,6 gam một ancol Y. Tên gọi của X là :