Axit Nitric HNO3 là là một trong những axit rất không còn xa lạ mà các em học tập trong chương trình trung học cơ sở và THPT, đấy là một axit cơ bạn dạng và đặc trưng mà các em cần nắm vững kiến thức.
Vậy HNO3 - axit nitric và các hợp hóa học muối nitrat có những đặc điểm hoá học và tính chất vật lý đặc thù gì, nội dung bài viết dưới đây họ cùng search hiểu chi tiết về tính hóa học hoá học tập của axit nitric cùng mối nitrat.
Bạn đang xem: Tính chất hóa học của axit nitric
> đặc thù hóa học của muối Nitrat - Hóa 11 bài bác 9
I. đặc thù vật lý của Axit Nitric
+ Axit nitric trong sáng là hóa học lỏng, không màu, bốc khói dạn dĩ trong không gian ẩm, D=1,53 g/cm3
+ Axit nitric hèn bền. Tức thì ở điều kiện thường, khi có hình ảnh sáng, hỗn hợp axit nitric bị phân hủy 1 phần giải phóng nitơ đioxit. Khí này tung trong hỗn hợp axit làm dung dịch tất cả màu vàng.
+ Axit nitric chảy trong nước ở bất kì tỉ lệ nào. Trong chống thí nghiệm thông thường có loại HNO3 nồng độ 68%, D=1,40 g/cm3
Về đặc thù hoá học của Axit nitric:
Tác dụng với BazơTác dụng cùng với Oxit bazơTác dụng cùng với MuốiTác dụng cùng với Kim loạiTác dụng với phi kimDưới đây, chúng ta cùng tìm hiểu cụ thể về tính chất hoá học tập của axit nitric.
II. Tính chất hoá học tập của Axit Nitric
1. Axit Nitric diễn tả tính axit
* HNO3 là 1 axit mạnh khỏe (do HNO3 phân ly thành H+ và NO3-)
a) Axit Nitric làm cho quỳ tím gửi thành màu đỏ.
b) Axit Nitric chức năng với oxit bazơ (trong đó kim loại đã đoạt hóa trị cao nhất) → muối + H2O:
• HNO3 + CuO
2HNO3 + CuO → Cu(NO3)2 + H2O
c) Axit Nitric công dụng với bazơ (trong kia kim loại đã đoạt hóa trị cao nhất) → muối hạt + H2O:
• HNO3 + NaOH
HNO3 + NaOH → NaNO3 + H2O
• HNO3 + KOH
HNO3 + KOH → KNO3 + H2O
• HNO3 + Mg(OH)2
2HNO3 + Mg(OH)2 → Mg(NO3)2 + 2H2O
d) Axit Nitric chức năng với muối hạt (trong muối hạt kim loại đã chiếm hữu hóa trị cao nhất) → muối new + axit mới:
• HNO3 + CaCO3
2HNO3 + CaCO3 → Ca(NO3)2 + CO2↑ + H2O
2. Axit Nitric diễn đạt tính oxi hoá
* HNO3 có số oxi hoá là +5 (có tính oxi hoá mạnh) phải tuỳ vào nồng độ của HNO3 và kỹ năng khử của chất tham gia rất có thể bị khử thành: 
a) Axit Nitric tác dụng với kim loại:
- HNO3 phản ứng với số đông các kim thải trừ Au cùng Pt → muối nitrat + H2O và sản phẩm khử của N+5 (NO2, NO, N2O, N2 và NH4NO3).
PTPƯ: M + HNO3 → M(NO3)n + H2O + NO2 (NO, N2O, N2, NH4NO3)
- sản phẩm khử của N+5 là tùy thuộc vào độ dạn dĩ của kim loại và mật độ của hỗn hợp axit, thường thì thì:
Dung dịch HNO3 đặc tác dụng với sắt kẽm kim loại → NO2;Dung dịch HNO3 loãng chức năng với kim loại khử yếu đuối (như: Cu, Pb, Ag,..) → NO;Dung dịch HNO3 loãng chức năng với sắt kẽm kim loại mạnh (như: Al, Mg, Zn,...) thì N bị khử xuống đến mức càng sâu → (N2, N2O, NH4NO3).Ví dụ: HNO3 tác dụng với kim loại
• HNO3 + Cu
Cu + 4HNO3 → Cu(NO3)2 + 2NO2↑ + 2H2O
• HNO3 + Fe
Fe + 4HNO3 (loãng) → Fe(NO3)3 + NO↑ + 2H2O
• HNO3 + Na
8Na + 10HNO3 → 8NaNO3 + NH4NO3 + 3H2O
Lưu ý: Nếu đến Fe hoặc tất cả hổn hợp Fe cùng Cu công dụng với dung dịch HNO3 mà sau làm phản ứng còn dư kim loại → trong dung dịch Fe thu được chỉ nghỉ ngơi dạng muối bột Fe2+.
b) công dụng với phi kim → NO2 + H2O + oxit của phi kim.
• HNO3 + C
C + 4HNO3 → CO2 + 4NO2 + 2H2O
• HNO3 + S
S + 4HNO3 → SO2 + 4NO2 + 2H2O
• HNO3 + P
P + 5HNO3 → H3PO4 + 5NO2 + H2O
c) Axit Nitric tác dụng với các chất khử khác (oxit bazơ, bazơ cùng muối trong các số đó kim loại chưa có hóa trị cao nhất).
4HNO3 + FeO → Fe(NO3)3 + NO2↑ + 2H2O
4HNO3 + FeCO3 → Fe(NO3)3 + NO2↑ + 2H2O + CO2↑
> giữ ý:
Khí N2O là khí gây cười, khí vuiN2 không gia hạn sự sống, sự cháyKhí NO2 có màu nâu đỏNH4NO3 không xuất hiện ở dạng khí, khi cho kiềm vào kim loại thấy giữ mùi nặng khaiHNO3 đặc nguội bị động (không làm phản ứng) với Al, Fe, Cr.III. Bài xích tập về Axit nitric
* Bài 1 trang 45 SGK Hóa 11: Viết bí quyết electron và công thức cấu tạo của axit nitric. Cho biết nguyên tố nitơ tất cả hoá trị và số oxi hoá bởi bao nhiêu?
* lời giải Bài 1 trang 45 SGK Hóa 11:
- Công thức electron của axit nitric:
* bài bác 2 trang 45 sgk hoá 11: Lập các phương trình hoá học
a) Ag + HNO3, đặc → NO2↑ + ? + ?
b) Ag + HNO3, loãng → NO↑ + ? + ?
c) Al + HNO3 → N2O↑ + ? + ?
d) Zn + HNO3 → NH4NO3↑ + ? + ?
e) FeO + HNO3 → NO↑ + Fe(NO3)3 + ?
f) Fe3O4 + HNO3 → NO↑ + Fe(NO3)3 + ?
* giải mã Bài 2 trang 45 sgk hoá 11:
- Ta có các PTPƯ sau (cân bởi PTPƯ bằng phương pháp Electron):
a) Ag + 2HNO3, đặc → NO2↑ + AgNO3 + H2O
b) 3Ag + 4HNO3, loãng → NO↑ + 3AgNO3 + 2H2O
c) 8Al + 30HNO3 → 3N2O↑ + 8Al(NO3)3 + 15H2O
d) 4Zn + 10HNO3 → NH4NO3↑ + 4Zn(NO3)2 + 3H2O
e) 3FeO + 10HNO3 → NO↑ + 3Fe(NO3)3 + 5H2O
f) 3Fe3O4 + 28HNO3 → NO↑ + 9Fe(NO3)3 + 14H2O
* bài 3 trang 45 SGK Hóa 11: Hãy chỉ ra rằng những đặc thù hoá học bình thường và khác biệt giữa axit nitric cùng axit sunfuric. Viết các phương trình hoá học để minh hoạ?
* Lời giải Bài 3 trang 45 SGK Hóa 11:
• Những tính chất khác hoàn toàn giữa axit nitric và axit sunfuric
- Axit H2SO4 loãng có tính axit, chỉ H2SO4 đặc mới bao gồm tính oxi hoá mạnh. Còn axit HNO3 dù là axit đặc hay loãng đều sở hữu tính oxi hoá bạo phổi khi công dụng với các chất bao gồm tính khử.
- Axit H2SO4 loãng không tác dụng được với các kim loại đứng sau hiđro vào dãy hoạt động hoá học tập như axit HNO3.
sắt + H2SO4 (loãng) → FeSO4 + H2↑
3Cu + 8HNO3 → 3Cu(NO3)2 + 2NO + 4H2O
• Những đặc điểm chung của axit sunfuric cùng axit nitric:
+ với axit H2SO4 loãng với HNO3 đều tất cả tính axit khỏe khoắn như:
- Đổi màu chất chỉ thị: Quỳ tím chuyển thành màu hồng
- công dụng với bazơ, oxit bazơ không tồn tại tính khử (các nguyên tố tất cả số oxi hoá cao nhất):
Fe2O3 + 6HNO3 → 2Fe(NO3)3 + 3H2O
2HNO3 + CaCO3 → Ca(NO3)2 + H2O + CO2↑
H2SO4 + Na2SO3 → Na2SO4 + H2O + SO2↑
+ cùng với axit H2SO4(đặc) và axit HNO3 đều bao gồm tính oxi hoá mạnh mẽ như:
- công dụng được với phần đông các sắt kẽm kim loại (kể cả kim loại đứng sau hiđro vào dãy vận động hoá học) và đưa kim loại lên số oxi hoá cao nhất.
Fe + 4HNO3 → Fe(NO3)3 + NO↑ + 2H2O
Cu + 2H2SO4(đặc) → CuSO4 + SO2↑ + 2H2O
- tác dụng với một số trong những phi kim (đưa phi kim lên số oxi hoá cao nhất)
C + 2H2SO4(đặc) → CO2↑ + 2SO2↑ + 2H2O
S + 2HNO3 → H2SO4 + 2NO↑
- chức năng với hợp hóa học (có tính khử)
3FeO + 10HNO3 → 3Fe(NO3)3 + NO↑ + 5H2O
2FeO + 4H2SO4(đặc) → Fe2(SO4)3 + SO2↑ + 4H2O
- Cả nhì axit khi có tác dụng đặc nguội hồ hết làm Fe với Al bị thụ động hoá (có thể sử dụng bình làm bởi nhôm và sắt để đựng axit nitric và axit sunfuaric đặc).
* bài 4 trang 45 SGK Hóa 11: a) Trong những phương trình hoá học của phản ứng nhiệt độ phân fe (III) nitrat, tổng những hệ số bằng bao nhiêu?
A. 5 B. 7 C. 9 D. 21
b) Trong phương trình hoá học tập của phản bội ứng nhiệt độ phân thuỷ ngân (II) nitrat, tổng những hệ số bởi bao nhiêu?
A. 5 B. 7 C. 9 D. 21
* giải mã Bài 4 trang 45 SGK Hóa 11:
a) Đáp án: D. 21
- Phương trình của bội phản ứng nhiệt độ phân
4Fe(NO3)3
b) Đáp án: A. 5
- Phương trình của phản ứng sức nóng phân
Hg(NO3)2 → Hg + 2NO2 ↑ + O2 ↑
* lưu giữ ý: Phản ứng nhiệt độ phân muối hạt nitrat
- những muối nitrat của kim loại hoạt động mạnh (K, Na…) bị phân hủy tạo muối nitrit với O2
- các muối nitrat của kim loại Mg, Zn, Fe, Cu, Pb…. Bị phân hủy sinh sản oxit sắt kẽm kim loại tương ứng, NO2 và O2
- muối nitrat của Ag, Au, Hg… bị phân hủy chế tạo ra thành kim loại tương ứng, NO2 và O2
* bài bác 5 trang 45 sgk hoá 11: Viết phương trình chất hóa học của phản ứng triển khai dãy chuyển hóa sau:
NO2 → HNO3 → Cu(NO3)2 → Cu(OH)2 → Cu(NO3)2 → CuO → Cu → CuCl2
* Lời giải bài 5 trang 45 sgk hoá 11:
- Ta có các PTPƯ sau:
(1). 4NO2 + O2 + 2H2O → 4HNO3
(2). 8HNO3 + 3Cu → 3Cu(NO3)2 + 2NO↑ + 4H2O
Hoặc CuO + 2HNO3 → Cu(NO3)2 + H2O
(3). Cu(NO3)2 + 2NaOH → Cu(OH)2↓ + 2NaNO3
(4). Cu(OH)2 + 2HNO3 → Cu(NO3)2 + 2H2O
(5). 2Cu(NO3)2 → 2CuO + 4NO2↑ + O2↑
(6) CuO + H2 Cu + H2O
(7) Cu + Cl2 CuCl2
* bài tập 6 trang 45 sgk hoá 11: Khi hoà tan 30,0g các thành phần hỗn hợp đồng và đồng (II) oxit trong 1,5 lít dung dịch axit nitric 1,00M (loãng) thấy bay ra 6,72 lit nitơ monooxit (đktc). Khẳng định hàm lượng xác suất của đồng (II) oxit trong láo lếu hợp, nồng độ mol của đồng (II) nitrat với axit nitric trong hỗn hợp sau phản bội ứng, biết rằng thể tích những dung dịch không vắt đổi.
* lời giải bài tập 6 trang 45 sgk hoá 11:
- Theo bài ra, ta có: nHNO3 = 1,5. 1,00 = 1,5 (mol)
nNO = 6,72/22,4 = 0,3 (mol)
- PTPƯ: 3Cu + 8HNO3 → 3Cu(NO3)2 + 2NO + 4H2O (1)
CuO + 2HNO3 → Cu(NO3)2 + H2O (2)
- Theo PTPƯ (1) nCu = (3/2).nNO = (3/2). 0,3 = 0,45 mol
- hotline số mol CuO gia nhập phản ứng là x (nCuO = x mol)
Ta có: mhỗn hợp = mCu + mCuO = 0,45. 64 + 80x = 30,00
⇒ x = 0,015 ⇒ nCuO = 0,015 mol ⇒ mCuO = 0,015. 80 = 1,2 g
(Hoặc mCuO = 30 - 0,45. 64 = 1,2g)
%CuO= (1,2/30). 100% = 4%
Theo PTPƯ (1) nCu(NO3)2 = nCu = 0,45 mol
Theo PTPƯ (2) nCu(NO3)2 = nCuO = 0,015 mol
Vậy tổng số mol: nCu(NO3)2 = 0,45 + 0,015 = 0,465(mol)
CM Cu(NO3)2 = 0,465/1,5 = 0,31(M)
Theo PTPƯ (1): nHNO3 = 4. NNO = 4. 0,3 = 1,2 mol
Theo PTPƯ (2): nHNO3 = 2. NCuO= 2. 0,015 = 0,03 mol
nHNO3 (dư)= 1,5 - 1,2 – 0,03 = 0,27(mol)
CM HNO3 = 0,27/1,5 = 0,18(M)
* bài xích tập 7 trang 45 sgk hoá 11: Để pha trộn được 5,000 tấn axit nitric nồng độ 60,0% phải dùng bao nhiêu tấn amoniac? hiểu được sự hao hụt amoniac trong quy trình sản xuất là 3,8%.
* lời giải bài tập 7 trang 45 sgk hoá 11:
- Theo bài ra, khối lượng HNO3 nguyên hóa học là: 5.(60/100) = 5 (tấn).
Sơ thiết bị phản ứng pha trộn HNO3 từ NH3
NH3 → NO → NO2 → HNO3
1(mol) 1(mol)
17(g) 63(g)
x(tấn) 3(tấn)
Theo sơ đồ điều chế thì nHNO3 = nNH3
⇒ mNH3 = (3.17)/63 =17/21 = 0,809524 (tấn).
- trọng lượng NH3 hao hụt là 3,8% nghĩa là công suất đạt 100 - 3,8 = 96,2%
⇒ Vậy khối lượng amoniac cầ cần sử dụng là: 0,809534/(96,2%) = 0,809534.(100/96,2) = 0,8415 (tấn).
Xem thêm: Vẽ Chân Dung Kẻ Ô Trong Word 2021 Ai Cũng Nên Biết, Ứng Dụng Kẻ Ô
Axit Nitric là một trong những axit quan trọng, các phản ứng của axit này với những kim các loại ở phần đông điều kiện không giống nhau cũng tạo nên những sản phẩm khác, bởi vậy mà những em đề nghị tập trung cao nhất để ghi nhớ.
Hy vọng cùng với phần nội dụng hệ thống lại Dẫn xuất Halogen của Hiđrocacbon tính chất hóa học, tính chất vật lý của dẫn xuất Halogen ở bên trên hữu ích cho các em, mọi thắc mắc và góp ý những em hãy để lại phản hồi dưới bài xích viết. Chúc các em học tốt!