Số oxi hoá của một yếu tố trong phân tử là năng lượng điện của nguyên tử nguyên tố đó trong phân tử, nếu giả định rằng liên kết giữa những nguyên tử trong phân tử là link ion.
.II. SỐ OXI HOÁ ĐƯỢC XÁC ĐỊNH THEO CÁC NGUYÊN TẮC SAU:
Qui tắc 1: Số oxi hoá của nguyên tố trong những đơn chất bởi không. Thí dụ: Số oxi hoá của Na, Fe, H2, N2, O2, Cl2,… đều bởi không.
Qui tắc 2: Trong phần nhiều các thích hợp chất, số oxi hoá của hiđro bởi +1, trừ hiđrua kim loại (NaH, CaH2,…). Số oxi hoá của oxi bởi -2, trừ trường hợp OF2 với peoxit (chẳng hạn H2O2, Na2O2,…). Sắt kẽm kim loại kiềm với kiềm thổ luôn luôn có số oxi hoá dương và bởi hoá trị của nó trong vừa lòng chất.
Qui tắc 3: vào một phân tử, tổng thể oxi hoá của các nguyên tố bởi không.
Qui tắc 4: Số oxi hóa của những ion solo nguyên tử bằng điện tích của ion đó. Vào ion đa nguyên tử, tổng thể oxi hoá của các nguyên tố bởi điện tích của ion.
Thí dụ: Tính số oxi hoá của nguyên tố lưu hoàng trong. SO3, SO2, H2SO4, KMnO4, SO42-
Đặt x là số oxi hoá của nguyên tố lưu lại huỳnh trong số hợp hóa học và ion trên, ta có:
– trong SO3: x+3.(-2) = 0 ⟹ x = +6
– vào SO2: x+2.(-2) = 0 ⟹ x = +4
– vào H2SO4: 2.(+1) +x+4.(-2) = 0 ⟹ x= +6
– vào KMnO4: +1+x+4.(-2) = 0⟹ x= +7
– trong SO42- : x+4.(-2) = -2⟹ x= +6
CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
Bước 1: khẳng định số oxi hóa của những nguyên tố gồm số oxi hóa cố kỉnh đổi
Bước 2: Viết hai quy trình nhường và nhận electron, cân đối mỗi quá trình
Bước 3: Tìm hệ số thích hợp thế nào cho tổng số electron vày chất khử nhường bởi tống số electron mà chất oxi hóa nhận
Bước 4: Đặt hệ số của chất oxi hóa và chất khử vào sơ đồ dùng phản ứng. Ngừng phương trình hóa học
Bước 5: soát sổ theo trang bị tự: Kim loại→ Phi kim → Hydro → Oxi.
Ví dụ 1 Lập phương trình chất hóa học của bội phản ứng sau
Fe2O3 + teo → fe + CO2
Hướng dẫn giải
Bước 1: xác minh số oxi hóa của các nguyên tố tất cả số oxi hóa cố đổi
Bước 2: Viết hai quá trình nhường với nhận electron, cân đối mỗi quá trình
Bước 3: Tìm hệ số thích hợp sao cho tổng số electron bởi chất khử nhường bởi tống số electron mà chất oxi hóa nhận
Bước 4: Đặt thông số của chất oxi hóa và hóa học khử vào sơ đồ gia dụng phản ứng. Trả thành
phương trình hóa học
Fe2O3 + 3CO → 2Fe + 3CO2
Bước 5: kiểm tra theo thiết bị tự: Kim loại→ Phi kim → Hydro → Oxi.
lấy một ví dụ 2 Cân bằng những phản ứng sau theo phương pháp thăng bởi electron
KMnO4 + FeSO4 + H2SO4 → MnSO4 + Fe2(SO4)3 + K2SO4 + H2O
Hướng dẫn giải
Bước 1: xác định số oxi hóa của các nguyên tố tất cả số oxi hóa vắt đổi
Bước 2: Viết hai quá trình nhường cùng nhận electron, cân bằng mỗi quá trình
Bước 3: Tìm thông số thích hợp sao cho tổng số electron vì chất khử nhường bằng tống số electron mà chất oxi hóa nhận
Bước 4: Đặt thông số của hóa học oxi hóa và hóa học khử vào sơ trang bị phản ứng. Hoàn thành
phương trình hóa học
2KMnO4 + 10FeSO4 + H2SO4 → 2MnSO4 + 5Fe2(SO4)3 + K2SO4 + H2O
Bước 5: kiểm tra theo thiết bị tự: Kim loại→ Phi kim → Hydro → Oxi.
Bạn đang xem: Cân bằng electron
2KMnO4 + 10FeSO4 + 8H2SO4 → 2MnSO4 + 5Fe2(SO4)3 + K2SO4 + 8H2O
Chú ý 1: Nhân chỉ số vào quá trình nhường nhịn hoặc dìm electron
Ví dụ 1 Cân bằng các phản ứng sau theo phương pháp thăng bằng electron
Al + HNO3 (loãng) → Al(NO3)3 + N2O + H2O
Hướng dẫn giải
8Al + 30HNO3 (loãng) = 8Al(NO3)3 + 3N2O + 15H2O
để ý 2:
* Trong trường hợp một phân tử có không ít nguyên tố biến hóa số oxi hoá, Ta viết đủ các quy trình oxi hoá hoặc quy trình khử rồi cộng gộp chung các quy trình lại.
* Nếu các nguyên tố đổi khác số thoái hóa thuộc các phân tử khác nhau, ta viết không hề thiếu các quy trình oxi hoá hoặc quá trình khử rồi cộng gộp riêng từng quá trình lại.
Ví dụ 1: Cân bằng các phản ứng sau theo phương pháp thăng bởi electron
FeS2 + HNO3 → Fe(NO3)3 + H2SO4 + NO2 + H2O
Hướng dẫn giải
FeS2 + 18HNO3 → Fe(NO3)3 + 2H2SO4 +15NO2 +7 H2O
Ví dụ 2: Cân bằng những phản ứng sau theo phương pháp thăng bởi electron
As2S3 + HNO3 loãng + H2O → H3AsO4 + H2SO4 + NO
Hướng dẫn giải
3As2S3 + 28HNO3 loãng + 4H2O → 6H3AsO4 + 9H2SO4 + 28NO
Chú ý 3: Phản ứng tạo ra nhiều sản phẩm
Ta phải viết riêng biệt từng quy trình phản ứng so với mỗi thành phầm rồi cùng gộp lại sau khi đã nhân với thông số tỉ lệ thân các sản phẩm theo đề.
Ví dụ 1: Cân bằng các phản ứng sau theo phương pháp thăng bởi electron
Mg + HNO3 → Mg(NO3)2 + N2 ↑ + N2O ↑ + H2O
Biết tỉ lệ thể tích: N2: N2O=5:4
Hướng dẫn giải
Theo đề: tỉ lệ thể tích: N2: N2O=5:4. Vậy ta nhân (1) mang đến 5 cùng nhân (2) mang đến 4 rồi cộng 2 phương trình lại ta được phương trình (3)
41Mg + 100HNO3 → 41Mg(NO3)2 + 5N2 ↑ + 4N2O ↑ + 50H2O
Ví dụ 2: thăng bằng phương trình làm phản ứng sau:
Fe + HNO3 loãng → Fe(NO3)3 + N2 + N2O + H2O
Biết tỉ khối của các thành phần hỗn hợp khí đối với H2 là 20
chỉ dẫn giải:
Các phản bội ứng riêng:
10Fe + 36HNO3 = 10Fe(NO3)3 + 3N2 + 18H2O (1)
8Fe + 30HNO3 = 8Fe(NO3)3 + 3N2O + 15H2O (2)
Để bao gồm tỉ lệ trên ta nhân phương trình (2) cùng với 3 rồi cộng hai phương trình, ta có:
34Fe + 126HNO3 loãng = 34Fe(NO3)3 + 3N2 + 9N2O + 63H2O
Hoặc viết những nửa làm phản ứng riêng:
Fe + HNO3 loãng → Fe(NO3)3 + N2 + N2O + H2O
Tỉ lệ thể tích: N2: N2O=1:3. Vậy ta nhân (1) cho một và nhân (2) mang lại 3 rồi cùng 2 phương trình lại ta được phương trình (3)
34Fe + 126HNO3 loãng = 34Fe(NO3)3 + 3N2 + 9N2O + 63H2O
Chú ý 4: Đối với bội nghịch ứng thoái hóa – khử có hệ số bằng chữ
Xác định chính xác sự tăng, sút số oxi hóa của các nguyên tố. Chăm chú nhân chỉ số của nguyên tố gồm sự biến đổi số oxi hóa
ví dụ như 1: thăng bằng phản ứng oxi hóa – khử sau:
Al + HNO3 → Fe(NO3)3 + NxOy + H2O
Hướng dẫn giải:
Ví dụ 2: cân bằng phản ứng oxi hóa – khử sau:
M + HNO3 → M(NO3)n + NO2 + H2O
Hướng dẫn giải:
Chú ý 5: Cân bằng phản ứng oxi hoá – khử có chất hữu cơ tham gia.
Cũng triển khai theo 4 bước. Nhưng ở bước (1) lúc tính số oxi hoá của C buộc phải lưu ý:
Phương pháp chung: Tính số oxi hoá trung bình của C.Phương pháp riêng.Xem thêm: Đặc Điểm Của Mắt Cận Và Mắt Lão, Lý Thuyết Mắt Cận Và Mắt Lão
Đặc biệt so với những phản nghịch ứng chỉ gồm sự đổi khác số oxi hóa của tập thể nhóm chức, thì chỉ tính số oxi hoá của C nào tất cả sự biến hóa số oxi hoá.
Cách 1: phương pháp chung
Cách 2: phương pháp riêng
BÀI TẬP ÁP DỤNG
Mg + HNO3 ” Mg(NO3)2 + NO + H2OAl + H2SO4 ” Al2(SO4)3 + S + H2OAl + HNO3 ” Al(NO3)3 + N2 + H2OFe + HNO3 ” Fe(NO3)3 + N2O + H2OAl + HNO3 ” Al(NO3)3 + N2 + H2OAl + HNO3 ” Al(NO3)3 + NH4NO3 + H2OFeO + HNO3 ” Fe(NO3)3 + N2O + H2OFeCO3 + HNO3 ” Fe(NO3)3 + N2 + CO2 + H2OS + HNO3 ” H2SO4 + NOP + KClO3 ” P2O5 + KClKClO3 ” KCl + O2NH3 + O2 ” N2 + H2OI2 + HNO3 ” HIO3 + NO + H2OFeSO4 + KMnO4 + H2SO4 ” Fe2(SO4)3 + K2SO4 + MnSO4 + H2OH2SO4 + HI ” I2 + H2S + H2OFe2O3 + H2 ” sắt + H2ONO2 + O2 + H2O ” HNO3NO2 + NaOH ” NaNO3 + NaNO2 + H2OKMnO4 + HCl ” KCl + MnCl2 + Cl2 + H2OMnO2 + HCl ” MnCl2 + Cl2 + H2OKClO3 + HCl ” KCl + Cl2 + H2OK2Cr2O7 + HCl ” KCl + CrCl3 + Cl2 + H2OH2SO4 + p ” H3PO4 + SO2 + H2OHNO3 + phường ” H3PO4 + NO2 + H2OFe3O4 + HNO3 ” Fe(NO3)3 + NO + H2OHNO3 + phường + H2O ” H3PO4 + N2OFe3O4 + HNO3 ” Fe(NO3)3 + NO2+ H2OFe3O4 + HNO3 ” Fe(NO3)3 + N2O+ H2OFe3O4 + HNO3 ” Fe(NO3)3 + N2 + H2OFe3O4 + HNO3 ” Fe(NO3)3 + NH4NO3+ H2OFe3O4 + H2SO4 ” Fe2(SO4)3 + S + H2OFe3O4 + H2SO4 ” Fe2(SO4)3 + H2S + H2OFe3O4 + H2SO4 ” Fe2(SO4)3 + SO2 + H2OH2S + KMnO4 +H2SO4 ” S + K2SO4 + MnSO4 +H2OFeSO4 +K2Cr2O7 + H2SO4 ” Fe2(SO4)3 + K2SO4 + Cr2(SO4)3 + H2OC2H4 + KMnO4 + H2O ” C2H6O2 + KOH +MnO2C8H8 + KMnO4 + H2O ” C8H10O2 + KOH + MnO2C2H4O + Cu(OH)2 + NaOH ” C2H3O2Na + Cu2O +H2OCH2O + Cu(OH)2 + NaOH ” Na2CO3 + Cu2O +H2OMnO2 + K2MnO4 + H2SO4 ” KMnO4 + MnSO4 + K2SO4 + H2OCl2 + KOH ” KCl + KClO3 + H2ONO2 + NaOH ” NaNO3 + NaNO2 + H2OFeS2 + HNO3 ” Fe(NO3)3 + H2SO4 + NO + H2OFeS2 + HNO3 ” Fe(NO3)3 + H2SO4 + NO2 + H2OFeS2 + HNO3 ” Fe(NO3)3 + H2SO4 + N2O + H2OFeS2 + HNO3 ” Fe(NO3)3 + H2SO4 + N2 + H2OCu2S + HNO3 ” Cu(NO3)2 + H2SO4 + NO + H2OCu2S + HNO3 ” Cu(NO3)2 + H2SO4 + NO2 + H2OCu2S + HNO3 ” Cu(NO3)2 + H2SO4 + N2O + H2OAl + HNO3 ” Al(NO3)3 + NO + NO2 + H2OCu2S + HNO3 ” Cu(NO3)2 + H2SO4 + N2 + H2O;Fe + HNO3 ” sắt (NO3)3 + N2 + N2O + H2OR + HNO3 ” R(NO3)n + NO + H2OM2CO3 + HNO3 ” M(NO3)n + N2O + CO2 +H2OMnBr2 + Pb3O4 + HNO3 ” HMnO4 + Br2 + Pb(NO3)2 + H2OCrI3 + KOH +Cl2 ” K2CrO4 + KIO4 + KCl + H2O